در راستاى مشاركت توده مردم مسلمان ايران در تعيين سرنوشت خويش، امام خمينى رحمهالله در نهم ارديبهشت ماه 1358، فرمان تاريخى خويش را مبنى بر تثبيت حاكميت ملت ايران بر سرنوشت خويش و تشكيل شوراهاى اسلامى به شوراى انقلاب، اعلام كرد:
در جهت استقرار حكومت مردمى در ايران و حاكميت مردم بر سرنوشت خويش كه از ضرورتهاى نظام جمهورى اسلامى است. لازم مىدانم بىدرنگ به تهيه آييننامه اجرايى شورا، براى اداره امور محل شهر و روستا در سراسر ايران اقدام و پس از تصويب به دولت ابلاغ نماييد تا دولت بلافاصله به مرحله اجرا درآورد.
(بخشى از پيام امام خمينى رحمهالله در تاريخ 9/2/58)
مفهموم شناسی شورا
واژههاى «تشاور» «مشاوره» و «مشورت»؛ همگى به معناى استخراج رأى درست به واسطه مراجعه برخى به برخى ديگر است و «شورا» امرى است كه درباره آن «مشورت» صورت مىپذيرد و «شور» از «شدت العسل» مشتق شده و وقتى است كه عسل از محل اصلىاش بيرون آورده شود و استخراج گردد. «مشورت» يعنى مشورت و كنكاش كردن، رأى زدن با هم، سگاليدن با يكديگر و بيرون آوردن عسل و چيدن آن از لانه زنبور.
آیامیدانید
عسل را وقتى از كندو استخراج مىكنند، بايد خيلى آهسته و با لطايفالحيل عمل كنند كه زنبورها تحريك و متوارى نشوند تا كمكم عسل را بيرون بياورند؛ به نظر مىرسد افرادى كه مىخواهند به شور بنشينند بايد احساساتشان تحريك نشود و در مورد يك مسأله با قدرت فكرى، رأى قاطعى كه در سرنوشت يك خانواده يك محل و يك كشور مؤثر است اتخاذ كنند.
جايگاه شورا در قرآن و سيره
قرآن كريم در آيات مختلف نمونههاى شاخصى از مشورت شخصيتهاى تاريخى را نقل كرده كه نشانه رواج آن در ميان ملل و اقوام مختلف است. در قرآن، از مشورت ملكه سبا با سران كشور، مشورت زن و شوهر در امور خانوادگى، مشورت مؤمنان با هم، و مشورت پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآله با اصحاب و ياران سخن گفته است.
در اهميت مشورت و شورا، همين بس كه رسول خدا صلىاللهعليهوآله و اولياى الهى، با وجود عصمت و اتصال به منبع لايزال وحى الهى و قوه تفكر و تعقل نيرومندشان به مشورت مىپرداختند. سيره عملى پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآله و معصومين عليهمالسلام همه بيانگر تأكيد خاص ايشان در به جا آوردن اين سنت حسنه در جامعه اسلامى است.